1. ΨΕΥΔΟΠΟΛΥΠΟΕΙΔΕΣ ΑΔΕΝΟΚΥΣΤΙΚΟ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟ
Υπερηχογραφική εικόνα
Στο 75% των γυναικών υπό θεραπεία ταμοξιφαίνης εμφανίζεται ανώμαλη πάχυνση του ενδομητρίου και εμφάνιση druyere cheese.
Στις περισσότερες περιπτώσεις μόνο η υστεροσκόπηση και η διακολπική υπερηχογραφία μπορούν να διαφοροδιαγνώσουν μεταξύ δύο τυπικών ενδομητρικών αλλοιώσεων από ταμοξιφαίνη όπως το ψευδοπολυποειδές αδενοκυστικό ενδομήτριο και ο αδενοκυστικός πολύποδας.
Υστεροσκοπική εικόνα
Χαρακτηριστικά
1. Ελαφρώς λευκωπό ενδομήτριο
2. Υπεραγγείωση ενδομήτριου στρώματος
3. Εξωφυτικά μορφώματα
4. Κυστικά διευρυσμένοι αδένες σε έδαφος ατροφικού ενδομητρίου
Ιστολογική εικόναΧαρακτηριστικά
1. Περιαδενική στρωματική συμπύκνωση (condensation)
2. Eπιθηλιακή μετάπλαση
3. Proliferative activity
4. Διαφόρου βαθμού κυτταρική ατυπία
2. ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΚΟΣ ΠΟΛΥΠΟΔΑΣ
Υπερηχογραφική εικόνα
Xαρακτηριστικά
Ο αδενοκυστικός ιστός (πολύποδας) επιπλέει στον φυσιολογικό ορρό κατά τη διάρκεια της υδροϋπερηχογραφίας (SIS).
Το ενδομήτριο που περιβάλλει τον πολύποδα δεν είναι πεπαχυσμένο και ανώμαλο.
Ιστολογική εικόνα
Χαρακτηριστικά
1. Περιαδενική πύκνωση του στρώματος.
2. Proliferative δράση στα επιθηλιακά και στα κύτταρα του στρώματος.
3. Επιθηλιακή μετάπλαση.
Τα τρία αυτά χαρακτηριστικά είναι απίθανο να συνυπάρχουν σε ασθενείς που δε λαμβάνουν ταμοξιφαίνη. Η πλειονότητα των ενδομητρικών πολυπόδων απαιτούν περιβάλλον απλής ενδομητρικής υπερπλασίας, πολλές φορές όμως το ενδομήτριο μπορεί να είναι ατροφικό.
Υστεροσκοπική εικόνα
Χαρακτηριστικά
1. Ενδομητρικός πολύποδας (συμπαγής ή κυστικός): (tamoxifen polyp), Μισχωτός ή με ευρεία βάση.
2. Υπεραγγείωση
3. Συνυπάρχουσες κυστικές διευρύνσεις
4. Λευκωπά στίγματα (εναπόθεση λιπιδίων)
5. Υγρό κυστικών διευρύνσεων (αρνητικό για κακοήθεια σε κυτταρολογική εκτίμηση)
Mε μεγέθυνση 20χ μέσα σ'αυτόν τον πολύποδα μπορούμε να δούμε άτυπες αλλαγές. Αυτός ο πολύποδας ταξινομείται ως polyp-cancer. Το ενδομήτριο μπορεί να είναι ατροφικό ή υπερπλαστικό.
Η διαγνωστική υπεροχή της υστεροσκόπησης φαίνεται κυρίως στις ενδομήτριες αλλαγές που υφίσταται το ενδομήτριο σε γυναίκες υπό θεραπεία ταμοξιφαίνης. Σε αυτές τις ασθενείς ο διακολπικός υπέρηχος διαγιγνώσκει ένα πεπαχυσμένο ενδομήτριο με κυστικές περιοχές (εικόνα "γραβιέρας"). Ακολούθως η υστεροσκόπηση αποδεικνύει την τυπική εικόνα της κυστικής ατροφίας που προκαλεί η χρήση των αντι-οιστρογόνων: ένα λεπτό στρώμα ατροφικού ενδομητρίου με υπερκείμενες κυστικές διευρύνσεις του στρώματος που οδηγούν στο σχηματισμό των ψευδοπολυποειδών αλλοιώσεων. Όταν η ενδομήτρια πίεση μειώνεται κατά τη διάρκεια της υστεροσκόπησης αυτές οι κυστικές διευρύνσεις προεξέχουν εντός της ενδομήτριας κοιλότητας και δημιουργούν την εικόνα του υπερπλαστικού ενδομητρίου που αναγνωρίζεται αρχικά υπερηχογραφικά. Χρησιμοποιώντας την υστεροσκόπηση ύποπτα ευρήματα σε διάγνωση με υπερήχους ή με άλλες τεχνικές, διαγιγνώσκονται σωστά και αποφεύγονται επανειλλημένες διαγνωστικές αποξέσεις ή η υστερεκτομία.
Eνδομήτριες αλλαγές σε γυναίκες υπό ταμοξιφαίνη
Περίπου 30% των γυναικών σε θεραπεία με ταμοξιφαίνη έχουν γυναικολογικά συμπτώματα και μεταβολές του ενδομητρίου, του ενδοτραχήλου αλλά και του κολπικού βλεννογόνου. Οι μεταβολές του γεννητικού συστήματος που εμφανίζονται συνήθως είναι εκτεταμένη γεροντική ατροφία του επιθηλίου του κόλπου, εμφάνιση αδενοκυστικών ή και με ινώδη στοιχεία ενδομητρικών πολυπόδων και τέλος έχει αναφερθεί και εμφάνιση καρκινώματος του ενδομητρίου. Τα συμπτώματα που εμφανίζονται είναι η ξηρότητα του κόλπου, δυσπαρεύνια και η άτυπη ενδομήτρια αιμορραγία.
Οι μακροχρόνιες θεραπείες με ταμοξιφαίνη πάντως επιφέρουν αλλαγές στο ενδομήτριο κυρίως ασυμπτωματικές και οι ασθενείς που λαμβάνουν αυτή τη θεραπεία έχουν αυξημένο κίνδυνο δημιουργίας ενδομητρικών πολυπόδων καθώς και υπερπλασίας του ενδομητρίου.
Στις περιπτώσεις αδενοκαρκινώματος κυριαρχεί η εντύπωση ότι παρουσιάσθηκαν σε ασθενείς πριν τη λήψη της θεραπείας ή σχετίζονται με άλλους παράγοντες κινδύνου όπως η παχυσαρκία ή η λήψη θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης.
Σήμερα γνωρίζουμε ότι ο σχετικός κίνδυνος αδενοκαρκινώματος του ενδομητρίου σε λήψη ταμοξιφαίνης είναι 2-3/1000 γυναίκες. Αυτό οδήγησε στον προβληματισμό σχετικά με την ασφάλεια λήψης ταμοξιφαίνης για μακρύ χρονικό διάστημα. Ιδιαίτερα δε πρέπει να προβληματισθούμε για τους μεγάλους αριθμούς υγιών γυναικών που λαμβάνουν αντι-οιστρογόνα για πρόληψη καρκίνου του μαστού.
ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ
Oι περισσότεροι ενδομητρικοί πολύποδες και οι υπερπλαστικές αλλοιώσεις σε γυναίκες υπό θεραπεία ταμοξιφαίνης χαρακτηρίζονται ως προκαρκινωματώδεις αλλοιώσεις. Λόγω όμως του χαμηλού κινδύνου μετεξέλιξης σε αδενοκαρκίνωμα και της αναγνωρισμένης προφυλακτικής δράσης του φαρμάκου τα προγράμματα ελέγχου προσανατολίσθηκαν στις μεθόδους πρόληψης και ελέγχου αυτών των αλλοιώσεων.
Η νέα γενιά αντι-οιστρογόνων με κύριο εκπρόσωπο τη ραλοξιφαίνη (selective oestrogen receptor modulators SERMS- II) έχουν μικρότερη proliferative επίδραση στο ενδομήτριο απο ότι η ταμοξιφαίνη. Ο προστατευτικός τους ρόλος όμως στον καρκίνο του μαστού ακόμα ερευνάται αν και υπόσχεται αρκετά καλά αποτελέσματα. (Πίνακας Ι)
Στο παρελθόν οι αλλοιώσεις που προκαλεί η ταμοξιφαίνη ελεγχόταν με τη διακολπική υπερηχογραφία. Την τελευταία τριετία, τη διακολπική υπερηχογραφία μπορεί να αντικαταστήσει η διακολπική υδροϋπερηχογραφία (SIS) και ακολουθεί ως μέθοδος ελέγχου η υστεροσκόπηση, όπου πλεονεκτεί της υπερηχογραφίας λόγω της καλύτερης απεικόνισης των ενδομητρικών αλλοιώσεων και της δυνατότητας που παρέχει για λήψη ενδομήτριων βιοψιών υπό άμεσο οπτικό έλεγχο.
ΠΗΓΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ Πολύποδας Ενδομητρίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου